Nguyên nhân dẫn tới rò rỉ dữ liệu cá nhân: Những lỗ hổng bạn không thể bỏ qua
Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cá nhân đã trở thành “tài sản số” quý giá. Từ số điện thoại, địa chỉ email, thẻ ngân hàng cho đến lịch sử tìm kiếm, hành vi tiêu dùng – tất cả đều có thể bị khai thác cho nhiều mục đích, cả hợp pháp và phi pháp. Tuy nhiên, không phải ai cũng ý thức được các rủi ro tiềm ẩn, cho đến khi thông tin cá nhân của họ bị rò rỉ và hậu quả xảy ra.
Vậy đâu là những nguyên nhân dẫn tới rò rỉ dữ liệu cá nhân? Hãy cùng điểm danh để phòng tránh kịp thời.
1. Sơ suất hoặc thiếu ý thức bảo mật của người dùng
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, xuất phát từ chính hành vi bất cẩn của người dùng:
Dùng mật khẩu đơn giản, trùng lặp cho nhiều tài khoản.
Đăng nhập vào các trang web giả mạo, ứng dụng không rõ nguồn gốc.
Chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng xã hội.
Mở các liên kết hoặc tệp đính kèm trong email lừa đảo (phishing).
Giải pháp: Tăng cường nhận thức, sử dụng mật khẩu mạnh, xác thực hai lớp (2FA), cảnh giác với các yêu cầu thông tin bất thường.
2. Ứng dụng hoặc dịch vụ thu thập và bán dữ liệu
Nhiều ứng dụng, đặc biệt là miễn phí, thu thập dữ liệu cá nhân để phục vụ quảng cáo hoặc bán cho bên thứ ba.
Thu thập quyền truy cập quá mức (vị trí, danh bạ, camera…).
Không mã hóa dữ liệu người dùng.
Không công khai chính sách quyền riêng tư rõ ràng.
Giải pháp: Kiểm tra kỹ quyền truy cập khi cài ứng dụng, chỉ sử dụng các dịch vụ uy tín, có chính sách bảo mật minh bạch.
3. Lỗ hổng bảo mật từ hệ thống hoặc thiết bị
Một số rò rỉ dữ liệu cá nhân đến từ lỗi kỹ thuật hoặc lỗ hổng trong hệ thống:
Máy chủ không được cập nhật bảo mật thường xuyên.
Hệ thống lưu trữ dữ liệu không mã hóa hoặc phân quyền đúng cách.
Sử dụng phần mềm lậu hoặc không được cập nhật vá lỗi bảo mật.
Giải pháp: Cập nhật phần mềm thường xuyên, sử dụng hệ thống bảo mật uy tín, mã hóa dữ liệu quan trọng.
4. Tấn công mạng và hacker
Các cuộc tấn công mạng có chủ đích (ví dụ: tấn công phishing, brute force, ransomware…) là nguyên nhân lớn khiến dữ liệu bị đánh cắp hàng loạt.
Doanh nghiệp không trang bị hệ thống bảo mật tốt.
Nhân viên thiếu kiến thức an ninh thông tin, dễ trở thành “điểm yếu” bị khai thác.
Các website nhỏ sử dụng nền tảng CMS không được bảo trì đúng cách.
Giải pháp: Đào tạo nhân viên về an toàn thông tin, sử dụng hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS), có chính sách backup thường xuyên.
5. Nội gián hoặc nhân viên cũ tuồn dữ liệu ra ngoài
Trong một số trường hợp, rò rỉ đến từ con người bên trong tổ chức – nhân viên hiện tại hoặc đã nghỉ việc:
Truy cập dữ liệu nhạy cảm mà không bị giám sát.
Bán dữ liệu cho đối thủ cạnh tranh hoặc mục đích cá nhân.
Không thu hồi tài khoản và quyền truy cập sau khi nhân viên nghỉ việc.
Giải pháp: Áp dụng chính sách phân quyền nghiêm ngặt, log toàn bộ hoạt động truy cập dữ liệu, quản lý vòng đời tài khoản nhân sự chặt chẽ.
6. Sự cố từ bên thứ ba (vendor, đối tác)
Doanh nghiệp có thể bị rò rỉ dữ liệu do đối tác sử dụng chung dữ liệu nhưng không đảm bảo an toàn:
Bên thứ ba không tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật.
Không có thỏa thuận bảo mật dữ liệu (Data Processing Agreement).
Không đánh giá rủi ro bảo mật định kỳ với nhà cung cấp.
Giải pháp: Ký hợp đồng bảo mật rõ ràng, đánh giá bảo mật định kỳ với đối tác và nhà cung cấp dịch vụ.
Kết luận:
Bảo vệ dữ liệu cá nhân là trách nhiệm của tất cả chúng ta
Rò rỉ dữ liệu cá nhân có thể dẫn đến hàng loạt hậu quả nghiêm trọng: bị lừa đảo, mất tiền, đánh cắp danh tính, tổn hại uy tín cá nhân hoặc doanh nghiệp. Trong bối cảnh luật pháp về bảo vệ dữ liệu ngày càng siết chặt (như GDPR, Nghị định 13/2023/NĐ-CP tại Việt Nam), cả cá nhân và tổ chức đều cần chủ động hành động.
Đừng đợi đến khi mất mát mới hành động. Bảo mật nên bắt đầu từ ý thức, củng cố bằng công nghệ, và duy trì bằng hệ thống.
SeedKM, giải pháp giúp tối ưu hoá thông tin nội bộ công ty. Nếu bạn muốn đưa việc quản lý thông tin của tổ chức lên một tầm cao mới, hãy bắt đầu sử dụng SeedKM ngay hôm nay tại https://www.seedkm.com/register/
Bài Viết Liên Quan
Khám phá các ứng dụng của chúng tôi:
- SeedKM(Hệ thống quản lý kiến thức doanh nghiệp)
- Jarviz (Phần mềm chấm công)
- Optimistic (Phần mềm nhân sự)
- Veracity (Chữ ký số)
- CloudAccount (Phần mềm kế toán)
Share this post
Search